TBMM 28. Dönem 1. ve 2. Yasama Yıllarının LGBTİ+ Hakları Bağlamında İzlenmesi Raporu
ÜniKuir Meclis Raporu: TBMM 28. Dönem 1. ve 2. Yasama Yıllarının LGBTİ+ Hakları Bağlamında İzlenmesi Raporu
Türkiye Büyük Millet Meclisinin 28. Dönem 1. ve 2. Yasama Yıllarında LGBTİ+ haklarının nasıl ele alındığını gözler önüne seren bu rapor, yasama ve denetim süreçlerinde LGBTİ+’ların görünürlüğünü, milletvekillerinin söylemlerini ve LGBTİ+ haklarına yönelik politika üretim süreçlerini analiz ediyor.
Raporun Öne Çıkan Bulguları
Mecliste LGBTİ+’lara nefret söylemi: Mecliste LGBTİ+’lara ilişkin ayrımcı ve nefret içeren söylemler yoğundu. Özellikle iktidar partisi ve ittifak ortakları tarafından LGBTİ+’lar sıklıkla “sapkın/zararlı akım”, “cinsiyetsizleştirme”, “küresel tehdit” gibi kavramlarla anıldı. TBMM genel kurul konuşmalarında, komisyon toplantılarında ve grup toplantılarında LGBTİ+’lar çoğunlukla aile yapısına yönelik bir tehdit unsuru olarak sunuldu. Özellikle “Aile ve Gençlik Fonu” gibi düzenlemelerin LGBTİ+’ları dışlayıcı bir çerçevede ele alındığı görüldü.
Özetle mecliste LGBTİ+’lar: TBMM’de LGBTİ+ haklarını savunan milletvekilleri tarafından toplamda 120 faaliyet gerçekleştirildi. Buna karşın, 57 faaliyet LGBTİ+’lara yönelik ayrımcı ve nefret içeren söylemler içerdi.
LGBTİ+ haklarına dair kanun teklifleri ve soru önergeleri yetersizdi: Yasama sürecinde LGBTİ+’ları doğrudan ilgilendiren kanun teklifleri oldukça sınırlıydı. LGBTİ+ haklarını geliştirmeye yönelik 17 kanun teklifi sunulurken, bunlardan hiçbiri meclis gündemine alınmadı. Ayrıca, LGBTİ+ haklarıyla ilgili verilen soru önergeleri ya yanıtsız bırakıldı ya da geçiştirici cevaplarla geçiştirildi.
Hak ihlalleri meclis gündemine yeterince yansıtılmadı: Nefret suçları, polis şiddeti, üniversitelerdeki ayrımcılık, LGBTİ+ mültecilerin maruz kaldığı insan hakları ihlalleri gibi konular, meclis gündemine sınırlı ölçüde taşındı ya da tamamen görmezden gelindi.
LGBTİ+ haklarını en çok gündem eden vekiller: LGBTİ+’ların hak taleplerini ve sorunlarını mecliste en çok gündem eden milletvekilleri sırasıyla DEM Parti İstanbul Milletvekili Özgül SAKİ, DEM Parti İzmir Milletvekili Burcugül ÇUBUK, DEM Parti Diyarbakır Milletvekili Sevilay ÇELENK, TİP İstanbul Milletvekili Sera KADIGİL ve EMEP Gaziantep Milletvekili Sevda KARACA oldu.
Sonuç ve Değerlendirme
Rapor, Türkiye’deki yasama süreçlerinde LGBTİ+ haklarının nitelikli biçimde yer bulmadığını ve mevcut meclis kompozisyonunun LGBTİ+ haklarını koruma ve geliştirme noktasında yetersiz kaldığını ortaya koyuyor. LGBTİ+ sivil toplum örgütleri, meclisteki yasama süreçlerine dahil edilmezken, LGBTİ+’ların karar alma mekanizmalarına katılımı da oldukça sınırlı kaldı.
Özellikle nefret söylemi ve ayrımcı politikalar yasama faaliyetlerinde giderek kurumsallaşırken, LGBTİ+ haklarını savunan vekillerin bu hakları gündeme taşıma çabaları yetersiz kaldı. LGBTİ+ haklarının korunması ve geliştirilmesi için mecliste daha güçlü bir savunuculuk yapılması, yasama süreçlerine LGBTİ+ örgütlerinin doğrudan dahil edilmesi ve LGBTİ+ haklarının toplumsal ve politik meseleler içinde daha fazla yer bulması gerekiyor.
Belgeyi İndir
